Volgens mij een werkelijke jobstijding voor de de verkoop van ‘groene’ en biologische producten. Volgens een kleinschalig onderzoek gehouden in opdracht van het Voedingscentrum kiest meer dan de helft van de Nederlanders door de kredietcrisis voo
r goedkoper eten uit de supermarkt. En de ervaring leert dat dan meestal de biologische producten niet worden gekocht. Immers, het idee bestaat dat deze producten duurder zijn. Erst kommt das Fressen, dann kommt die Moral schreef Bertolt Brecht in de Dreigroschenoper. Eerst het eten, dan de ethiek. Ethiek blijkt een luxegoed te zijn; dat is ook niet verwonderlijk. De primaire levensbehoefte dient eerst te worden gelenigd voordat men aan ethische afwegingen toekomt. De ‘kiloknaller’ lonkt uitnodigend als je toch wat meer op je geld moet letten. Voedingsproducten die goedkoop zijn – en meestal minder ethisch verantwoord zijn geproduceerd – zullen in de winkels meer aftrek vinden. Een oplossing zou er misschien moeten komen van de overheid. Door ethisch minder verantwoorde producten extra te belasten of een andere financiële prikkel. Maar het lijkt of de politiek zich momenteel concentreert op andere zaken. Dat zie je volgens mij op vele terreinen: de overheid vindt haar taak om het land op andere aspecten te helpen belangrijker dan de mensen er van bewust te worden dat het hyperconsumeren niet langer door kan gaan. Op internationaal gebied hoef ik maar te wijzen op de plannen van de regering Obama. Nu er toch wat grote offers moeten worden gebracht, worden de beloftes die gedaan zijn ineens minder concreet.
Erst kommt das Fressen, dann kommt die Moral…
Brandend Zand 
17 november 2009 at 18:50
Haha, dat plaatje van Lecttr is briljant! 😀
Biologisch lijkt op het eerste gezicht wel heel goed en daarmee de juiste morele keuze. Maar als je er wat verder naar kijkt, blijkt dat best tegen te vallen. Althans, het beeld is een stuk genuanceerder dan het vaak gebracht wordt. Dit geld zeker voor plantaardige voedingmiddelen.
Biologische groenten en fruit niet gezonder …
Er wordt door ‘groene’ partijen heel veel paniek gezaaid over bestrijdingsmiddelen. Dat, terwijl de EU-wetgeving daarover zo extreem streng is, dat er in de praktijk geen enkel gezondheidsrisico is. Veruit de meeste producten bevatten niet méér bestrijdingsmiddelen dan de wettelijke limiet. En als het daar incidenteel wél boven zit, is dat nog geen bedreiging voor de gezondheid, als je bedenkt dat er uitgegaan wordt van de meest gevoelige proefdieren, die langdurig worden blootgesteld en daar wordt dan nog eens een veiligheidsfactor 100, 300 of soms zelfs 1000 bovenop gedaan. Bij overschrijdingen gaat het vaak over procenten, niet dat er ineens 10x te veel inzit.
De ware bedreigingen voor de westerse gezondheid zijn er drie: roken, ongezonde voeding en gebrek aan beweging (de combi van die laatste twee leidt vaak tot overgewicht). Met biologische voeding voeg je niets toe aan je gezondheid, maar wel met het wegwerpen van de stinkstok en met op de fiets naar de supermarkt stappen om daar vervolgens geen chips en chocola maar gewoon degelijk eten te kopen. Dit alles vergt echter inspanning en een bewuste, persoonlijke keuze. Daarom schuift men het liever af op factoren waar men geen directe invloed op heeft, zoals bijv die bestrijdingsmiddelresten.
.. en ook niet milieuvriendelijk
Hierbij komt nog, dat biologische voeding (geen kunstmest, geen bestrijdingsmiddelen) juist milieuonvriendelijker kan blijken. De oogsten zijn kleiner, er is ook meer kans op misoogsten. Per hectare brengt het dus een stuk minder op, maar hetzelfde werk moet wel gedaan worden (wat o.a. betekent: een bepaald dieselverbruik per hectare voor de tractoren). Netto kun je dan juist slechter uitkomen. Nee, wil je werkelijk milieuvriendelijker zijn, kies dan voor conventioneel geteelde producten van het seizoen en uit de eigen omgeving. Dit bespaart namelijk veel energie (transport, koeling, kasverwarming enz) en door de hogere hectareopbrengsten, heb je niet het nadeel van biologische producten wat hierboven genoemd wordt.
Vlees, dierwelzijn en energieverbruik
W.b. vlees, daarbij is een belangrijke factor natuurlijk het dierwelzijn (zowel bij het opfokken als het slachten van het dier). Daarin scoort de conventionele productie o.h.a. slechter dan de biologische (maar niet altijd – zo gaan dieren voor biologisch vlees ook vaak door conventionele slachtlijnen!). Vlees-eten an sich is milieubelastend, omdat er veel energie verloren gaat bij het omzetten van plantaardig diervoeder naar vlees. Als je zelf plantaardig voedsel eet, of andere dierlijke producten (eieren, zuivel, waarvan de productie minder energie vergt dan van vlees), bespaar je dus op energie. Een milieuvriendelijke en ethisch verantwoorde keuze is om i.p.v. biologisch vlees gewoon een stuk minder vlees (of geen vlees meer) te gaan eten. (Semi-)vegetarisme heeft de toekomst! 🙂 Of vis, maar kies dan wel goede vis.
Tjonge, ik heb het weer eens voor elkaar … een reactie die langer is dan de blogpost zelf 😉 Ik breng maar ff wat kopjes aan voor de leesbaarheid 😀
18 november 2009 at 14:07
Kattekliek,
Bedankt voor je nuancering. Natuurlijk is het niet echt effectief om biologische geteelde aardbeien in de winter uit Israël te halen. Gelukkig proberen wij met vlees te minderen en gebruiken wij al enkele jaren de biologische groentetas van een locale boer. Wat denk ik wel een kritisch punt blijft is enorme verwevenheid van (economische)politiek en klimaat. Je ziet dat bijvoorbeeld aan het huidige handelen van de regering Obama. Ze weten al jaren dat hun economie drijft op de financiële steun van China. En de ontwakende economische grootmachten moeten nu te vriend worden gehouden, vandaar de waarschijnlijk loze beloftes op de klimaattop Kopenhagen.
kortom, er valt heel wat af te dingen op het en te nuanceren over gebruik van ‘groene’ producten, maar wereldwijd zullen we toch iets moeten doen aan het klimaat dat enorm onder druk staat. Beslissingen hierover voor je uit schuiven draagt niet bij aan de oplossing.